بررسی تأثیر مکمل یاری ویتامین D بر مقاومت انسولین در بیماران مبتلا به دیابت نوع2

سابقه و هدف: نقش کمبود ویتامینD در اتیولوژی تحمل گلوکز و دیابت نوع 2 به خوبی شـناخته شـده است و کمبـود آن می تواند ترشح انسولین را کاهش داده و موجب عدم تحمل گلوکز شود. بنابراین این مطالعه با هدف تعیین تأثیر مکمل یاری ویتامینD بر مقاومت انسولین در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 انجام شده است. مواد و روش ها: این مطالعه یک کارآزمایی بالینی دوسوکور بود. 57 بیمار مبتلا به دیابت ( 34 مرد و 23 زن ) که مصرف کننده قرص های کاهنده قند خون بودند و سطح کلسیم سرم نرمال داشتند برای شرکت در مطالعه انتخاب شدند. مطالعه در فصل زمستان که سطح 25-OH-D در ایران در پایین ترین حد خود است انجام شد. بیماران به دو گروه دریافت کننده مکمل ویتامینD و دارونما تقسیم شدند و به مدت یک ماه تحت مکمل یاری با IU/d 1500 ویتامینD3 یا دارونما قرار گرفتند. نوع و مقدار داروهای مصرفی بیمار، وضعیت مصرف سیگار، وزن، قد، نمایه توده بدنی (BMI)، گلوکز ناشتا سرم (FBS)، انسولین ناشتای سرم، پپتیدC، 25-OH-D و کلسیم توتال سرم در شروع و پایان مداخله اندازه گیری شدند. وضعیت دریافت انرژی، درشت مغذی ها، فیبر، ویتامینE,C ، منیزیم، روی، کلسیم و ویتامینD در شروع، طول دوره و پایان مطالعه بررسی شدند. یافته ها: میانگین و انحراف معیار سطح اولیه 25-OH-D ،ng/ml 67/10±42/10 بود. 47 نفر (5/82%) از 57 بیمار شرکت کننده در مطالعه مبتلا به کمبود ویتامینD بودند (25-OH-D < 20 ng/ml). پس از مداخله، تنها 60% از بیماران در گروه دریافت کننده مکمل میزان طبیعی ویتامینD را به دست آوردند. سطح گلوکز و انسولین ناشتا سرم در گروه دریافت کننده مکمل ویتامین D کاهش یافت که این تغییرات معنی دار نبود. میزان پپتیدC سرم در گروه دریافت کننده مکمل از ng/ml 82/0±41/2 پیش از مداخله، به ng/ml14/1±78/2 بعد از مداخله افزایش یافت که این افزایش معنی دار بود (02/0> P). سطح کلسیم سرم در گروه دریافت کننده مکمل ویتامینD به طور معنی داری افزاش یافت (04/0 > P)، اما از حد نرمال فراتر نرفت. پس از مداخله، میانگین تغییرات QUICKI در گروه دریافت کننده مکمل به طور معنی داری بالاتر از گروه دارونما بود (03/0> P) که نشان می دهد مقاومت انسولین در گروه دریافت کننده مکمل ویتامینD نسبت به گروه دارونما کاهش یافته است. نتیجه گیری: نتایج این مطالعه پیشنهاد می کند که دریافت مکمل ویتامینD می تواند مقاومت انسولین را در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 کاهش دهد و بنابراین بهتر است به منظور بهبود کنترل دیابت حداقل در طول زمستان مورد استفاده قرار گیرد.